Autobusy typu Jelcz RTO powstały na bazie czechosłowackich autobusów marki Skoda. Powstało wiele wersji nadwoziowych, w tym Jelcz 043, 272 MEX, 014 LUX, 043 Cabrio, 044, AP02, 021, AP62, MAT Oławka, PO-1 czy 046. Pomysł na stworzenie przegubowej wersji Jelcza RTO narodził się w roku 1962. Do skonstruowania pierwszego egzemplarza w Warszawie, w zakładach własnych przewoźnika, posłużyły dwie czeskie Skody RTO. Po odcięciu w jednym z pojazdów przodu, a w drugim tyłu, połączono autobusy ze sobą przegubem. W Krakowie pojazdy typu 021 użytkowano od 1967 roku. Obecnie MPK posiada, jedyny w kraju jak i na świecie zachowany taki autobus. Jelcz 021 po zakończeniu służby liniowej, przebudowany został na ambulans. Następnie przez długie lata stał porzucony przed zajezdnią Płaszów (foto), po czym został podpalony. Szczątki autobusu przetransportowano na teren zajezdni przy ul. św. Wawrzyńca. Przy odbudowie, trwającej od 2007 do 2012 roku wykorzystano oryginalne podwozie oraz części z innych zakupionych pojazdów z rodziny RTO. Dzięki temu odbudowany został najstarszy polski autobus przegubowy. Nadano mu numer #549.

» autobusy wycofane z ruchu: Jelcz AP02, Jelcz 021

xx 123 - zdjęcie pojazdu obecnie eksploatowanego

Opracowanie: Michał Smajdor

Źródła:
» Notatki i obserwacje własne,
» Krakowski Autobus - w 75 lecie uruchomienia stałych linii autobusowych w Krakowie, Waldemar Brzoskwinia, Jacek Kołodziej, Muzeum Inżynierii Miejskiej 2002,
» Komunikacja Autobusowa w Krakowie 1927-2007, praca zbiorowa pod redakcją Jacka Kołodzieja, Kraków 2007