Na podstawie zebranych danych, które znajdują się w tabeli poniżej opracowałem poniższy artykuł. Dane przedstawione w datach okresów porównawczych pochodzą z własnych precyzyjnych obserwacji i są bardzo wiarygodne. Graficznie sporządzone wykresy obrazują ilustracyjnie olbrzymie zmiany jakie zachodzą w taborze tramwajowym w Krakowie tylko na przestrzeni kilkunastu miesięcy.

Ilostan taboru w ruchu dzień powszedni wraz ze stan inwentarzowy oraz danymi w %/% zostały przedstawione w tabelki w pliku pdf. Do pobrania poniżej.



» ilostan taboru w ruchu dzień powszedni / stan inwentarzowy + te dane w %/%

» A - Inwentarz taboru;
» B - Ilość pociągów w ruchu w dni powszednie;
» C - Ilość pociągów w inwentarzu;
» D - Udział wagonów niskopodłogowych w inwentarzu;

Inwentarz – w 2012 niewielka ilość kasacji wagonów 105Na, a także wejście do ruchu kilku wagonów doczepnych c3 spowodował wzrost taboru w inwentarzu. Przybyło też wagonów GT8S i EU8N a także nowych NGT8. Ubyły jedynie gt6 i wspomniane 105Na. W latach 2013 - 2016 inwentarz ulega zmniejszeniu. MPK kupuje nowe i używane wagony wyłącznie jednoprzestrzenne, wieloczłonowe kilkudziesięciometrowe a zastępuje i kasuje składy 105Na lub E1+c3. Dlatego w następnych latach należy spodziewać się dalszego spadku inwentarza nawet do 350 wagonów. Zmniejszy się ilość pociągów dwu lub trzy wagonowych. Pociągi liniowe zostały przedstawione w godzinach szczytu w dni powszednie. Wzrosła ilość brygad w 2012 roku a 2013 utrzymała się na tym samym poziomie. W 2014-2016 nastąpił dalszy wzrost ilość brygad o kilka sztuk. Wykres nie obejmuje sobót czy okresu poza szczytem oraz dni świątecznych. Nieznacznie wzrosła ilość stałych zespolonych pociągów inwentarzu w 2012 roku a w 2013 i 2014 utrzymała się na tym samym poziomie ok. 266 pociągów. Od końca 2015 zwiększono ilość pociągów w inwentarzu do poziomu 290. Ilość wagonów niskopodłogowych stopniowo wzrasta. Od 81 pociągów w 2011 do 159 w 2016. Ponad połowa wagonów w Krakowie jest niskopodłogowa. Obecnie na poziomie 55%.

Na załączonym wykresie stałe zestawienia pociągów tramwajowych podzielono na cztery grupy.

» Od 40 do 43 metrów - wagony 3x105Na, 405N-Kr, 2014N;
» Od 32 do 33 metrów - wagony E1+c3, NGT8, 126N;
» Od 26 do 28 metrów - wagony N8S, NGT6, GT8, 2x105Na;
» Około 20 metrów - wagony E1 solo, GT6;

Procentowe wykorzystanie pociągów 40-43 w latach 2011-14 w zasadzie nie uległo zmianie. Pod koniec 2015 i w 2016 uległo zwiększeniu. Natomiast w latach 2011-2013 wyraźnie wzrosła ilość pociągów 32-33 metrowych. Na przestrzeni kilku ostatnich lat nieznacznie zmalała ilość pociągów 26-28 metrowych za sprawą kasacji składów 105Na. Natomiast zdecydowanie zmalała ilość pociągów najkrótszych 20 metrowych w latach 2011-2013. Zatem wyraźnie wzrosła ilość przestrzeni pasażerskiej w tym miejsc siedzących i stojących.

» A - Tabor „nowy” docelowy NGT6, NGT8, 405Kr, 126N;
» B - Tabor „używany” docelowy z członem niskopodłogowym EU8N, N8S, GT8S (planowana modernizacja);
» C - Pociągi 105Na;
» D - Pociągi „uzupełniające” E1+c3, E1, GT6;

Jeszcze w 2011 dominowały pociągi uzupełniające E1+c3 i gt6 oraz składy utworzone z wagonów 105Na. W 2012 statystyka wyraźnie się spłaszczyła do podobnej ilości wszystkich wymienionych w tabeli grup pociągów. Przybyło procentowo wagonów perspektywicznych, docelowych. Największy wzrost zanotowały w podanym okresie wagony używane z członem niskopodłogowym oraz nowe wagony NGT8. Choć nie było wielkich kasacji wagonów 105Na w wymienionym okresie, ich udział procentowy spadł. Stało się to za sprawą wzrostu ogólnej ilości brygad wszystkich tramwajów. Również spadł procentowy udział wagonów, które sprowadzono na killkanaście lat dla uzupełnienia braków taborowych. Stało się to za sprawą całkowitej kasacji wagonów gt6, w tej grupie pociągów. W 2013 widać dalszy wzrost nowych wagonów docelowych za sprawą dalszych dostaw NGT8. Widać za to wyraźny spadek udziału pociągów 105Na na ostatnią pozycje do 1/6 pociągów w ruchu. W 2014 niewielkie zmiany nastąpiły w taborze używanym. Te perspektywiczne GT8S i EU8N których systematycznie przybywa są coraz bardziej wykorzystywane i zrównały się z poziomem E1+c3. Większe wykorzystanie pozostałych do dyspozycji wagonów105Na w 2014 pomimo kilku kasacji pozwoliło na utrzymanie stanu eksploatacji na podobnym poziomie z 2013 roku. Dostawy nowych wagonów pod koniec 2015 roku wpłynęły na wyraźną zmianę jakościową. W 2016 wzrósł wyraźnie udział wagonów nowych docelowych ponad 40 % a zmniejszył się poniżej 10% udział pociągów 105Na. Pozostałe 50 % po połowie stanowią wagony docelowe używane z członem niskopodłogowym i uzupełniające typu E1+c3.

» A - Tabor standardowy;
» B - Tabor niskopodłogowy;
» C - Tabor niskopodłogowy 100%;
» D - Tabor z członem niskopodłogowym;
B to suma C + D;

Widać wyraźny postęp w sferze wymiany taboru. Spada współczynnik taboru standardowego a wzrasta taboru niskopodłogowego jak i wagonów z członem niskopodłogowym. Współczynnik wagonów z niską podłogą który 28.09.11 stanowił 34% na dzień 19.12.2014 zbliża się do granicy 50%. W 2016 roku przekroczył 50 % i zbliża się do poziomu 60%. Jest to jednak proces bardzo długotrwały. MPK stać jedynie na poprawę tego współczynnika o kilka procent rocznie. A do wymiany pozostało jeszcze 43% taboru. Co najmniej kilka lat jeszcze potrwa wymiana, aby tabor w całości był niskopodłogowy.

W zestawieniu widać wyraźny wzrost wagonów E1+c3 aż do 2013 roku. Jest to teraz najczęściej spotykany pociąg w ruchu I miejsce (co piąty pociąg w ruchu) . Należy jednak zauważyć już tendencje spadkową i coraz mniej dominującą składów E1+c3 w latach 2014-2016. Drugą pozycję zajmuje wagon NGT6. Te dwa typy od wielu lat są najczęściej spotykanym typem taboru w Krakowie. Wyraźny wzrost w latach 2011- 13 zanotowały wagony EU8N, GT8S i NGT8. Duże znaczenia miały pociągi trzywagonowe 105Na, które utrzymały III miejsce w 2014 roku. Obecnie 8 pozycja i wyraźny spadek, udział tylko kilkuprocentowy. III pozycje w 2016 roku posiadają teraz nowe wagony 2014N typu Krakowiak. W przypadku składów 105Na widać wyraźny spadek z III miejsca w 2011 na pozycję VIII w 2014. Obecnie najrzadziej spotykanym pociągiem są wagony E1 solo i N8S oraz prototyp 405N-Kr. gt6 zostały skasowane i od końca 2012 nie ma ich w wykazie. Wagon 126N zakończył jazdy próbne i również nie ma go już w wykazie w 2016 roku.

Kolejna już czwarta aktualizacja analizy porównawczej taboru tramwajowego, ukazuje dalsze pozytywne zmiany w przydziale taboru tramwajowego. Koniec 2015r. obfitował dużymi zmianami taborowymi związanymi z dostawą nowych wagonów. Dlatego po ustabilizowaniu się przydziału brygad dokonujemy kolejnej analizy już w 2016 roku. W przeciągu czterech lat i kilku miesięcy doszło do znaczących zmian w przydziale taboru w Krakowie. Najważniejsze to:
- wzrost taboru niskopodłogowego z 34,1% do 56,7%,
- zwiększenie ilości brygad w ruchu z 202 do 222,
- zwiększenie ilości pociągów w inwentarzu z 251 do 289,
- zwiększenie udziału pociągów najdłuższych 40-43 metrowych i 32-33 oraz zmniejszenie 20 i 26-28 metrowych. Wyraźny wzrost przestrzeni pasażerskiej w pojazdach,
- podwojenie ilości taboru docelowego nowego w całości niskopodłogowego z 20% do ponad 40% wszystkich tramwajów.

Opracowanie: Piotr Marczak

Źródła:
» Notatki i obserwacje własne