Star N52

Star N52
Na początku lat `50 Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Motoryzacyjnego, przystąpiło do projektu nowego autobusu, którego konstrukcja oparta została na podwoziu A50 z ciężarowego samochodu Star 20. Pojazd, podobnie jak jego kolejne wersje wytwarzano w Sanowagu (Sanocka Fabryka Wagonów). Już w 1951 roku powstał prototyp autobusu międzymiastowego N50. Konstrukcję podwozia stanowiła rama, na której zamontowano drewniany szkielet nadwozia. Sztywne osie, zawieszone były na resorach piórowych. Wszystkie koła posiadały hamulce bębnowe. Poszycie zewnętrzne pojazdu wykonano z blachy stalowej. Autobus pomieścić mógł 32 osoby. Rok później, w Sanoku, opracowano kolejna wersję oznaczoną symbolem N51. Star N51 opracowany został z przeznaczeniem dla transportu ludzi i towaru. Wewnątrz mieściło się 18 miejsc siedzących, drugą część pojazdu oddzielono drewnianą ścianką i przeznaczono do przewozu bagażu, do której dostęp umożliwiały otwierane drzwi na tylnej ścianie pojazdu. Efektem kolejnych prób stworzenia autobusu był model N52, który pod względem konstrukcji oraz stylistyki nadwozia nie różnił się od modelu N51. Zrezygnowano ze ścianki działowej, dzięki czemu autobus mógł zabrać na swój pokład 31 osób. W tylnej ścianie, w miejsce szerokich, dwuskrzydłowych drzwi, pojawiły się węższe, jednoskrzydłowe, otwierane klamką. Ciekawostką było zastosowanie, wzorem wersji N50, ogrzewania spalinowego. Pod koniec 1952 roku z Sanockiej Fabryki Wagonów wyjechało pierwsze 20 sztuk Starów N52. W Krakowie, tego typu wozy pojawiły się w 1957 roku, w ilości 16 sztuk. Już w 1960 roku na stanie było 13 wozów. Ostatecznie pojazdy N52 zniknęły z krakowskich ulic w 1961 roku. Przyczynami tak krótkiej eksploatacji były mała pojemność, niska trwałość czy też bardzo duże zużycie paliwa.

dane techniczne

ProducentSanocka Fabryka Wagonów (Sanowag)
Długość8370 mm
Szerokość2455 mm
Wysokość3000 mm
Roztaw osi3350 mm
Masa własna5270 kg
Ilość miejsc31
SilnikStar S42 czterosuwowy, rzędowy, pionowy, ustawiony wzdłużnie nad osią kół przednich
Skrzynia biegówmechaniczna, 4 przełożenia + bieg wsteczny
Prędkość max.80 km/h

legenda

xx 123 - zdjęcie pojazdu obecnie eksploatowanego
xx 123 - zdjęcie pojazdu testowanego
xx 123 - zdjęcie pojazdu któremu zmieniono numer taborowy
xx 123 - zdjęcie pojazdu wycofanego z eksploatacji
xx 123 - zdjęcie pojazdu historycznego

info

Opracowanie: Michał Smajdor

Źródła:
» Notatki i obserwacje własne
» Materiały i studia sekcji historycznej MPK Kraków, Nr 2, Rok 1988,
» Krakowski Autobus - w 75 lecie uruchomienia stałych linii autobusowych w Krakowie, Waldemar Brzoskwinia, Jacek Kołodziej, Muzeum Inżynierii Miejskiej 2002
» Komunikacja Autobusowa w Krakowie 1927-2007, praca zbiorowa pod redakcją Jacka Kołodzieja, Kraków 2007