Autobusy typu Jelcz RTO powstały na bazie czechosłowackich autobusów marki Skoda. Umowa licencyjna, podpisana w roku 1958, pozwoliła na budowę Jelcza 043 (wersja dalekobieżna) i 272 MEX (wersja miejska). W późniejszych latach powstały jeszcze wersje : Jelcz 014 LUX (wersja turystyczna modelu 043), Jelcz 043 Cabrio (wersja cabrio modelu 043), Jelcz 044 (wersja dalekobieżna, nieróżniąca się z zewnątrz niczym od modelu 043, zastosowano nową konstrukcję podwozia, zaprojektowaną przez Jelcza), Jelcz AP02 (wersja przegubowa dłuższa), Jelcz AP021 (wersja przegubowa krótsza), Jelcz AP62 (wersja przegubowa dłuższa zbudowana w Warszawskim MPA), Jelcz MAT Oławka (prototyp małego autobusu zbudowanego na bazie pudła przyczepy PO-1 oraz podwozia samochodu ciężarowego Star 27), Jelcz PO-1 (przyczepa do autobusów Jelcz 043 oraz Jelcz 272MEX) oraz Jelcz 046 (przyczepa produkowana na rynek NRD). W krakowskim MPK wozy eksploatowano w odmianach:
miejskiej - 272 MEX,
dalekobieżnej - 043 CAR,
przegubowej dłuższej - AP 02,
przegubowej krótszej - AP 021,
przyczepy - PO-1.
Produkcję przyczepy PO-1 rozpoczęto w roku 1965, zaś pierwsze wozy w Krakowie pojawiły się w 1976 roku. Po prawie dwóch latach eksploatacji wycofano z ruchu tego typu pojazdy. Jedną z wad i przyczyn wycofania przyczep PO-1, były drzwi otwierane ręcznie. Przyczepa o numerze taborowym #608 wraz z autobusem Jelcz 272MEX o numerze #341, zostały odrestaurowane i od roku 2002 służą, jako wozy muzealne.

» autobusy historyczne: Jelcz PO-1 #608

xx 123 - zdjęcie pojazdu obecnie eksploatowanego

Opracowanie: Michał Smajdor

Źródła:
» Notatki i obserwacje własne,
» Komunikacja Autobusowa w Krakowie 1927-2007, praca zbiorowa pod redakcją Jacka Kołodzieja, Kraków 2007